Chałupa ze Złakowa Borowego – aranżacja l. 20-30. XX w.

Zagroda zlokalizowana jest w części skansenu obrazującej tak zwaną nową wieś kształtującą się na terenie Księstwa Łowickiego od II poł. XIX w. Siedlisko składa się z chałupy, obory kamienno-ceglanej, stodoły i otwartego brogu. 

Obora kamienno-ceglana z 1928 r. została przeniesiona ze wsi Mastki. Ściany budynku w znacznej części składają się kamieni granitowych. Narożniki, obramowania otworów okiennych i drzwiowych oraz zwieńczenia szczytów wykonane są z cegły. Wnętrze budynku stanowią trzy pomieszczenia zamykane jednoskrzydłowymi drzwiami i jedno pomieszczenie (największe) z dwuskrzydłowymi wrotami. Dach dwuspadowy o konstrukcji krokwiowej pokryty jest blachą. W trzech pomieszczeniach prezentowane są aranżacje stajni, narzędzi do ochrony roślin oraz stolarni. 

Pomieszczenie stajni mieści się w lewym, szczytowym wnętrzu obory. Podłoga brukowana jest polnymi kamieniami. We wnętrzu umieszczono proste łóżko dla parobka „werko”. Obok znajduje się kuferek, w którym trzymał on swój dobytek. Nad łóżkiem zawieszony jest święty obrazek. Obok wycinanki, które do stajni były przenoszone w okolicach świąt z izb roboczych. Zniszczone i spłowiałe, stanowiły jednak dekorację i były wyróżnieniem pomieszczenia, w którym  żyły ważne dla gospodarstwa zwierzęta. Obok łóżka jest wiadro z wodą, które wykorzystywano do pojenia koni.

W środkowym, największym pomieszczeniu prezentowana jest spora kolekcja ręcznych narzędzi i urządzeń do ochrony roślin. Z ciekawszych warto wymienić aparat wanienkowy używany do odłowu szkodliwych chrząszczy w uprawach, bronę sprężynową (drapak) do wyciągania perzu oraz różnego rodzaju ręczne opylacze plecakowe. 

Ostanie pomieszczenie to stolarnia wiejska w której zobaczyć można warsztat stolarski, świder ręczny oraz tokarnię ręczną, o napędzie nożnym z kołem zamachowym.  

Drewniany budynek składowy, stodoła pochodzi z ok. 1948 r. Konstrukcję ścian stanowią w znacznej części deski dobijane do ramowego szkieletu. Dach wsparty na sochach posiada poszycie słomiane. Budynek składa się z szerokiego klepiska z podwójnymi wrotami, dwóch sąsieków oraz szopki szczytowej z oddzielnym wejściem.

Chałupa została przeniesiona ze wsi Złaków Borowy. Powstała w końcu XIX wieku i składa się z przelotowej sieni, dwu izb, jednej komory szczytowej oraz komory dobudowanej od strony podwórza w okresie powojennym. Ściany posiadają konstrukcję zrębową i sumikowo-łątkową. Czterospadowy dach o konstrukcji krokwiowej poszyty jest słomą.

Ekspozycja w chałupie pokazuje wyposażenie i dekorację wnętrz mieszkalnych spotykane na początku XX wieku (izba po prawej stronie) oraz występujące w okresie międzywojennym (izba po stronie lewej).

Wnętrze pomieszczenia z ekspozycją z okresu wcześniejszego wyposażone jest w następujące meble: kredens drewniany, ławę z oparciem, stolik na toczonych nogach, dwie skrzynie wianne, łóżko drewniane przykryte wełnianą tkaniną. Dekorację izby stanowią tradycyjne wycinanki – kodry, gwiozdy i tasiemki oraz bibułowy pająk. Na ustawionym w rogu przy oknie stoliku przykrytym obrusem zaaranżowany jest domowy ołtarzyk. Na ścianach zawieszono 5 obrazów – oleodruków. Ekspozycję uzupełniają sprzęty i naczynia.

W izbie lewej z wyposażeniem z okresu międzywojennego znajdują się meble pochodzące z miejskich pracowni: komoda, szafa, łóżko drewniane oraz wykonane przez wiejskich stolarzy: kredens i ława z oparciem. Uzupełnieniem ekspozycji są: zegar skrzynkowy, obrazy – oleodruki, gipsowa figurka Matki Boskiej, tkaniny dekoracyjne oraz girlanda i wianek z bibuły.

Sień i dobudowaną po II wojnie komorę wypełnia ekspozycja naczyń, sprzętów i mebli służących do przechowywania i przygotowania pokarmów.